سرطان پوست در ایران

سرطان پوست: همه‌چیز درباره علل، انواع، علائم، تشخیص و درمان‌ها

سرطان پوست یکی از شایع‌ترین انواع سرطان‌ها در جهان است که معمولاً بر اثر رشد غیرقابل کنترل سلول‌های پوستی ایجاد می‌شود. این بیماری به‌طور عمده در مناطقی از بدن که بیشتر در معرض نور خورشید قرار دارند، مانند صورت، گردن، دست‌ها و پشت ظاهر می‌شود. از آنجا که اکثر سرطان‌های پوست به‌طور مستقیم از نور ماوراء بنفش خورشید یا اشعه‌های مشابه ناشی می‌شوند، افرادی که در مناطق گرمسیری زندگی می‌کنند یا به مدت طولانی در معرض آفتاب قرار دارند، بیشتر در معرض خطر هستند.

انواع سرطان پوست

سرطان پوست به چند نوع اصلی تقسیم می‌شود که در ادامه به توضیح هر یک از آن‌ها می‌پردازیم:

کارسینوم سلول بازال (Basal Cell Carcinoma – BCC):
این نوع از سرطان پوست شایع‌ترین نوع است و معمولاً در قسمت‌هایی از پوست که بیشتر در معرض آفتاب قرار دارند، مانند صورت و گردن، ظاهر می‌شود. کارسینوم سلول بازال به‌طور کلی آهسته رشد می‌کند و به‌ندرت به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابد.

کارسینوم سلول سنگفرشی (Squamous Cell Carcinoma – SCC):
این نوع از سرطان پوست معمولاً در مناطقی که به نور خورشید بیشتر آسیب می‌بینند (مانند صورت، دست‌ها و گوش‌ها) رخ می‌دهد. اگرچه این نوع سرطان نسبت به کارسینوم سلول بازال سریع‌تر رشد می‌کند، اما معمولاً به سایر ارگان‌ها گسترش نمی‌یابد.

ملانوم (Melanoma):
ملانوم یکی از خطرناک‌ترین انواع سرطان پوست است که از سلول‌های ملانوسیت (سلول‌های تولیدکننده رنگدانه پوست) ناشی می‌شود. این نوع سرطان می‌تواند به سرعت به سایر بخش‌های بدن گسترش یابد.

علل و عوامل خطر سرطان پوست

سرطان پوست به‌طور عمده به‌خاطر آسیب‌های ناشی از نور ماوراء بنفش (UV) ایجاد می‌شود. عواملی که در ایجاد سرطان پوست نقش دارند عبارتند از:

نور خورشید و اشعه UV:
اشعه ماوراء بنفش (UV) از مهم‌ترین علل ایجاد سرطان پوست است. این اشعه به دو نوع UVA و UVB تقسیم می‌شود که هر دو می‌توانند به DNA سلول‌های پوست آسیب برسانند و موجب بروز سرطان شوند. قرار گرفتن طولانی‌مدت و بی‌دفاع در برابر آفتاب، به‌ویژه در دوران کودکی و نوجوانی، ریسک ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد.

تاریخچه خانوادگی:
افرادی که در خانواده‌شان سابقه سرطان پوست وجود دارد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.

پوست روشن:
افرادی با پوست روشن، چشم‌های روشن و موهای بلوند یا قرمز، بیشتر به اشعه UV حساس هستند و احتمال ابتلا به سرطان پوست در آنها بیشتر است.

تعداد زیاد خال‌ها و لکه‌های پوستی:
افرادی که تعداد زیادی خال در بدن دارند یا خال‌های بزرگ، غیر عادی یا بدشکل دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پوست هستند.

سیگار کشیدن:
سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست به‌ویژه کارسینوم سلول سنگفرشی را افزایش دهد.

تست‌های خورشیدی و سولاریوم:
استفاده از دستگاه‌های سولاریوم یا تست‌های خورشیدی که به‌طور مصنوعی نور UV را به پوست می‌تابانند، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.

علائم سرطان پوست

علائم سرطان پوست بسته به نوع آن می‌تواند متفاوت باشد، اما برخی علائم مشترک شامل موارد زیر است:

تغییرات در ظاهر خال‌ها یا لکه‌های پوستی: تغییر در اندازه، شکل، یا رنگ خال‌ها می‌تواند از نشانه‌های اولیه سرطان پوست باشد.

ظهور توده‌های جدید: توده‌های جدید روی پوست که خونریزی می‌کنند و بهبود نمی‌یابند، ممکن است نشانه‌ای از سرطان پوست باشند.

زخم‌های دائمی: زخم‌هایی که به‌طور مداوم خونریزی کرده یا بهبود نمی‌یابند.

خارش یا درد در نواحی آسیب‌دیده: در برخی موارد ممکن است سرطان پوست با درد یا خارش همراه باشد.

تشخیص سرطان پوست

برای تشخیص سرطان پوست، پزشک معمولاً از روش‌های زیر استفاده می‌کند:

معاینه فیزیکی پوست: پزشک پوست شما را به‌دقت بررسی می‌کند تا تغییرات غیرمعمول را شناسایی کند.

بیوپسی پوست: در صورتی که پزشک شک کند که یک ضایعه ممکن است سرطان پوست باشد، از روش بیوپسی استفاده می‌کند تا نمونه‌ای از بافت را برای آزمایشات بیشتر بر دارد.

آزمایشات تصویربرداری: در موارد خاص، پزشک ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری برای بررسی گسترش سرطان به سایر نقاط بدن درخواست کند.

درمان سرطان پوست

درمان سرطان پوست به نوع و شدت بیماری بستگی دارد و معمولاً شامل یکی از روش‌های زیر است:

جراحی: برای بیشتر انواع سرطان پوست، جراحی به‌عنوان یکی از موثرترین روش‌های درمانی استفاده می‌شود.

پرتودرمانی: در این روش از اشعه‌های با انرژی بالا برای نابودی سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.

درمان‌های ایمنی (ایمونوتراپی): در این روش، سیستم ایمنی بدن تقویت می‌شود تا به مبارزه با سلول‌های سرطانی کمک کند.

شیمی‌درمانی: زمانی که سرطان پوست به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته باشد، از داروهای شیمیایی برای نابودی سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.

درمان‌های موضعی: برای سرطان‌های پوست در مراحل اولیه، درمان‌های موضعی ممکن است تجویز شوند.

تغذیه مناسب برای بیماران مبتلا به سرطان پوست

تغذیه‌ی سالم می‌تواند تأثیر زیادی در روند درمان و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان پوست داشته باشد. رژیم غذایی متعادل می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند و به کاهش التهاب و عوارض جانبی درمان‌ها کمک نماید.

مواد غذایی مفید:

سبزیجات برگ سبز تیره (مثل اسفناج و کلم بروکلی)

میوه‌های غنی از آنتی‌اکسیدان (مانند زغال‌اخته، انار و پرتقال)

ماهی‌های چرب (سرشار از امگا ۳ مانند سالمون)

آجیل و دانه‌ها (مثل گردو و دانه چیا)

غلات کامل و حبوبات

چای سبز (دارای خاصیت ضدسرطانی)

مواد غذایی که بهتر است محدود شوند:

گوشت‌های فرآوری‌شده

غذاهای سرخ‌شده و پرچرب

شکر و نوشیدنی‌های قندی

مصرف الکل

نقش روان‌شناس در روند درمان سرطان پوست

بیماری سرطان پوست نه‌فقط جسم، بلکه روان فرد را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. نگرانی درباره ظاهر، اضطراب ناشی از بیماری و استرس درمان می‌تواند روند درمان را مختل کند. در همین راستا، حضور روانشناس متخصص در کنار تیم درمانی می‌تواند به مدیریت بهتر شرایط روحی بیمار کمک کند.

خدمات روانشناسی در سی‌سی‌کام شامل:

مشاوره فردی پیش و پس از درمان

همراهی در کنار بیمار برای کاهش اضطراب

جلسات مشاوره با خانواده برای پشتیبانی عاطفی

تکنیک‌های آرام‌سازی ذهن و افزایش اعتماد به نفس

سلامت روان بخش جدایی‌ناپذیر از مسیر درمان موفق است و ما در سی‌سی‌کام به آن توجه ویژه داریم.